T24 Sağlık
Hindistan’da yapılan ilk araştırma, kirli havayı solumanın tip 2 diyabet riskini artırdığını ortaya çıkardı. Delhi’de ve güneydeki Chennai şehrinde yapılan araştırmalar, yüksek miktarda PM2.5 partikülü içeren havanın solunmasının yüksek kan şekeri düzeylerine ve tip 2 diyabet vakalarının artmasına yol açtığını kanıtladı. Saç telinden 30 kat daha ince olan PM2.5 parçacıkları solunduğunda kan dolaşımına karışabilir ve çeşitli solunum ve kardiyovasküler hastalıklara neden olabilmekte.
Çalışma, Hindistan’da kronik hastalıklarla ilgili olarak 2010 yılında başlayıp devam eden araştırmanın bir parçası. Bu çalışma, hava kirliliği açısından dünyanın en kötü ülkelerinden biri olan Hindistan’da, ortamdaki PM2.5’e maruz kalma ile tip 2 diyabet arasındaki bağlantıya odaklanan ilk araştırma olma özelliği taşıyor.
Hindistan’da ayrıca diyabet, hipertansiyon ve kalp hastalığı da dahil olmak üzere bulaşıcı olmayan hastalıkların oranı da yüksek. Haziran ayında Lancet’te yayınlanan bir makaleye göre nüfusun yüzde 11,4’ü (101 milyon kişi) diyabetle yaşıyor ve yaklaşık 136 milyonu da pre-diyabetik. Avrupa Birliği’nde ortalama diyabet prevalansı 2019’da yüzde 6,2, İngiltere’de ise 2016’da yüzde 8,6 idi.
Lancet çalışması, Hindistan’daki diyabet prevalansının önceki tahminlerden daha yüksek olduğunu buldu ve Hindistan’ın kentsel kesiminde kırsal kesime göre daha fazla sayıda diyabet hastası olduğunu açıkladı. Araştırmacılar, 2010’dan 2017’ye kadar Delhi ve Chennai’de 12 bin erkek ve kadından oluşan bir grubun kan şekeri seviyelerini periyodik olarak ölçtüler. Uydu verilerini ve hava kirliliğine maruz kalma modellerini kullanarak, o zaman diliminde her katılımcının bulunduğu yerdeki hava kirliliğini belirlediler.
PM2.5’e bir ay maruz kalmanın kan şekeri düzeylerinde yükselmeye neden olduğu ve bir yıl veya daha uzun süre maruz kalmanın diyabet riskinin artmasına yol açtığı kanıtladı. Araştırmanın baş araştırmacısı ve Delhi Kronik Hastalık Kontrol Merkezi’nden araştırmacı Siddhartha Mandal, “Hintlilerin patofizyolojisi (düşük vücut kitle indeksi ve yüksek oranda yağ) göz önüne alındığında, batılı nüfusa göre diyabete daha yatkınız” dedi. Geçtiğimiz 20 ila 30 yıldaki yaşam tarzı değişiklikleriyle birlikte çevresel bir faktör olan hava kirliliğinin de eklenmesiyle artan diyabet yükünün arttığını da sözlerine ekledi.
PM2.5, kan damarlarının iç yüzeylerine zarar verebilecek ve atardamarları sertleştirerek kan basıncını artırabilecek sülfatlar, nitratlar, ağır metaller ve siyah karbon içerir. Makalenin yazarlarından biri olan Kronik Hastalık Kontrol Merkezi’nin kardiyolog ve genel müdürü Dr Dorairaj Prabhakaran, partiküllerin yağ hücrelerinde birikerek iltihaba neden olabileceğini ve aynı zamanda doğrudan kalp kasına da saldırabileceğini söyledi. Endokrin bozucu olarak görev yapan PM2.5, vücutta insülin üretimini ve etkisini engellemekte. Hindistan’ın kentsel bölgelerinde hipotiroidizm, polikistik over sendromu (PCOS) ve gebelik diyabetinde artış yaşandı. Mohan, bu çalışmanın, kirliliğin vücuttaki tüm hormonları üreten endokrin sistemini bozarak tüm bunlara neden olmada rol oynayabileceğini gösterdiğini söyledi.
